Nasiona lnu zwyczajnego, łac. Linum usitatissimum, w zielarstwie – Siemię lniane. Te małe nasionka charakteryzują się wysoką zawartością, deficytowych w diecie zachodniej, kwasów tłuszczowych omega-3 należących do grupy NNKT (Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe), tym samym stanowią roślinną alternatywę ryb. Do tego dochodzi sporo błonnika i minerałów, co w całości tworzy niezbędny element zrównoważonej, zdrowej diety.
Wskazówki konsumenckie
Jakie siemię lniane kupować? Brązowe czy złote? Jak spożywać, przechowywać i wykorzystywać siemię na co dzień?
Kupować całe nasiona lnu, paczkowane
Wyraźnie określony termin ważności. Nie zostały zmielone i są przechowywane w zamkniętym opakowaniu – to wszystko zapewnia dłuższe zachowanie świeżości ziaren i większą ilość nieutlenionych dobrych tłuszczy NNKT.
Brązowe czy złote?
Najpopularniejsza jest brązowa odmiana siemienia lnianego, ale według niektórych źródeł, łagodniejszy w smaku złoty len, nazywany budwigowym, jest bogatszy w dobroczynne składniki aktywne i jednocześnie zawiera mniej składników drażniących, które w nadmiarze mogą obciążać wątrobę i doprowadzić do zatrucia pokarmowego.
Siemię lniane ma w swoim składzie od 0,5 do 1,5% glikozydów cyjanogennych (linustatyna i neolinustatyna), które po zmieleniu lub namoczeniu nasion mogą uwalniać kwas cyjanowodorowy (pruski) i aceton – jedni wskazują na małe dawki obojętne dla organizmu a nawet korzystne, inni mimo wszystko zalecają złotą odmianę siemienia jako bezpieczniejszą.
Spożywać na zimno…
…aby nie utlenić wspomnianych tłuszczy w wysokiej temperaturze i innych składników wrażliwych termicznie. Minimum 1-godzinna maceracja (moczenie) całych nasion w chłodnej wodzie skutkująca powstaniem charakterystycznego kisielu ułatwia pełne strawienie siemienia. Drugą opcją samodzielną lub w połączeniu z maceracją jest pulsacyjne (mniejsze niepożądane podgrzanie) mielenie ziaren na proszek w młynku elektrycznym, maksymalnie 15 minut przed spożyciem i zmieszanie z chłodnym płynem.
Wśród lnianych praktyków często można spotkać się z opinią, że sama maceracja jest wystarczającym i najlepszym sposobem przygotowania nasion lnu do spożycia, gdyż nie dochodzi do niekorzystnego mechanicznego rozbicia ziaren oraz podgrzania proszku.
Zalecane dawkowanie: 2-3 łyżki stołowe (około 30-45g) lub 15g 2x dziennie w zależności od indywidualnej tolerancji pokarmowej. Problemy trawienne mogą wystąpić także ze względu na sporą zawartość błonnika – w takim przypadku zacząć od małych dawek dziennych np. 1 łyżeczki (około 5g) i stopniowo je zwiększać.
Przechowywać…
…w szklanym, szczelnym naczyniu z dala od światła i wilgoci, najlepiej w dolnej szufladzie lodówki.
Wykorzystanie siemienia lnianego w kuchni, medycynie i kosmetyce
- Praktycznie bezsmakowe, dlatego można je dodawać do prawie wszystkich potraw.
- Dodatek do musli, warzyw, owoców, sosów, zup, ryb, kanapek i wyrobów piekarskich – do ciepłych dań na sam koniec.
- Ważny element dietoterapii wielu chorób i dolegliwości, w tym nowotworów.
- Na biegunkę: 2 – 3 łyżki zalać ciepłą wodą na minimum 1h, odcedzić i otrzymany kisiel pić 2-3x dziennie, aż do ustąpienia rozwolnienia.
- Na choroby górnych dróg oddechowych: do nieodcedzonego kisielu dodać naturalny miód pszczeli.
- Maseczka na włosy: 2 – 3 łyżki nasion zalać szklanką wody i gotować przez kilka minut (wywar). Otrzymaną mieszankę odcedzić i wmasować w świeżo umyte i wilgotne włosy. Trzymać 30 – 40 minut i dokładnie spłukać. Zabieg powtarzać przez kilka kolejnych myć głowy.
- Odżywka paznokci: w kisielowatym wywarze lnu moczyć paznokcie przez 10 – 15 minut.
- W sprzedaży dostępny jest także legendarny i prozdrowotny olej lniany » pozyskiwany poprzez tłoczenie nasion lnu na zimno.
Siemię lniane. Skład i wartości odżywcze
100g siemienia lnianego
Wartość energetyczna | 534 kalorii (2236 kJ) |
Białko | 18,29 g |
Tłuszcz | 42,16 g w tym nasycone 3,663 jednonienasycone 7,527 wielonienasycone 28,73 omega-3 22,813 – 23,135 omega-6 5,423 – 5,911 |
Węglowodany | 28,88 g |
Błonnik | 27,3 g |
Fitosterole | 146 mg |
Witaminy
Cholina, B4 | 78,7 mg |
Niacyna, B3, PP | 3,08 mg |
Tiamina, B1 | 1,644 mg |
Kwas pantotenowy, B5 | 0,985 mg |
Witamina C | 0,6 mg |
Witamina B6 | 0,473 mg |
Witamina E | 0,31 mg |
Ryboflawina, B2 | 0,161 mg |
Kwas foliowy, B9 | 87 µg |
Witamina K | 4,3 µg |
Minerały
Potas | 813 mg |
Fosfor | 642 mg |
Magnez | 392 mg |
Wapń | 255 mg |
Sód | 30 mg |
Żelazo | 5,73 mg |
Cynk | 4,34 mg |
Mangan | 2,48 mg |
Miedź | 1,22 mg |
Selen | 25,4 µg |
Fluor | 1 µg |
Działanie, właściwości i wskazania do stosowania siemienia lnianego
- wysoki poziom cholesterolu, nadciśnienie, miażdżyca, choroby sercowo-naczyniowe (regulacja gospodarki lipidowej)
- wysoki poziom cukru, cukrzyca
- problemy trawienne, biegunki, zaparcia (wysoka zawartość łagodzących lignanów)
- choroby układu pokarmowego, choroba wrzodowa
- kaszel, zapalenie oskrzeli, osoby pracujące głosem (zwiększa wilgotność śluzówki)
- menopauza (fitoestrogeny regulują gospodarkę hormonalną, alternatywa HTZ – hormonalna terapia zastępcza)
- wegetarianizm, weganizm itp.
- odchudzanie
- stres, wyczerpanie psychiczne, bezsenność
- aktywność fizyczna
- zły stan skóry, włosów i paznokci, rany i choroby skóry (także zewnętrznie – napar, wywar lub kisiel z nasion lnu)
- profilaktyka nowotworowa, prostata (najbogatsze źródło lignanów, czyli fitoestrogenów o właściwościach antyoksydacyjnych)
- niska odporność
Więcej we właściwościach oleju lnianego »
Przeciwwskazania
- kobiety ciężarne i w ciąży (fitoestrogeny z lnu w większej ilości mogą niekorzystnie wpływać na hormony)
- niedrożność jelit wymaga ostrożności, gdyż gęsty śluz siemienia może blokować wchłanianie leków
- może wchodzić w interakcje z lekami zakrzepowymi
Źródła odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,Siemie-lniane-ciekawostki-i-wartosci-odzywcze.html pl.wikipedia.org/wiki/Siemi%C4%99_lniane portal.abczdrowie.pl/wlasciwosci-siemienia-lnianego akademiawitalnosci.pl/jak-stosowac-siemie-lniane/
» Sprawdź aktualną cenę siemienia lnianego » Stosuj regularnie w zdrowym żywieniu »
Sprawdź proponowane artykuły