W czasach smogu samodzielne oczyszczanie powietrza w pomieszczeniach wydaje się koniecznością. Szczególnie w przypadku dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych przebywających w rejonach z przekroczonymi normami pyłów. Oprócz roślin oczyszczających powietrze z morderczych toksyn warto wykorzystywać również specjalne oczyszczacze powietrza, czyli jonizatory i/lub ozonatory.

Jonizator powietrza vs Generator ozonu. Różnice w oczyszczaniu powietrza

Jonizator jonizuje powietrze ujemnie a ozonator dodaje ozon do powietrza, co w obu przypadkach skutkuje jego oczyszczeniem i odświeżeniem. Główna różnica między jonizatorem a ozonatorem to zastosowanie. Pierwszy lepiej sprawdza się w małych pomieszczeniach, natomiast drugi w większych. Dodatkowo ozonator może służyć do dezynfekcji wody, skóry, odzieży, artykułów spożywczych, klimatyzacji samochodowej i wielu innych przedmiotów.

Dla kogo jonizator powietrza?

Niedobór jonów ujemnych w powietrzu jest charakterystyczny dla miast (spaliny, beton, asfalt) i zamkniętych pomieszczeń z urządzeniami elektronicznymi, tym samym z dobroczynnego działania jonizatora powinien korzystać każdy. Powietrze spolaryzowane dodatnio działa niekorzystnie na organizm i samopoczucie.

Jonizacja to powstawanie jonu (kationu lub anionu) z obojętnego atomu lub cząsteczki. Stworzone w ten sposób wolne jonu dodatnie i swobodne elektrony przyłączają się do obojętnych atomów formując jony ujemne.

Natomiast dzięki ujemnej jonizacji, powietrze zostaje oczyszczone z kurzu, roztoczy, pyłków roślinnych i innych alergenów, w tym odzwierzęcych. Także aktywność bakterii, wirusów, grzybów i pleśni zostaje znacznie ograniczona lub zupełnie zneutralizowana. Jony ujemne łączą się z naładowanymi dodatnio zanieczyszczeniami powodując ich deaktywacje i opadanie. W okresie letnim jonizacja pomieszczeń ogranicza inwazję owadów.

Powietrze naturalnie zjonizowane ujemnie znajduje się na terenach górskich i nadmorskich, brzegach jezior i rzek, w pobliżu wodospadów, w lasach m.in. sosnowych, na polach i łąkach oraz po opadach deszczu, szczególnie po burzy z piorunami (koronowe wyładowania elektryczne inicjują także powstawanie ozonu). W tych okolicznościach jest wyraźnie odczuwana z każdym wdechem charakterystyczna rześkość i świeżość.

Człowiek przebywający w zjonizowanym powietrzu odczuwa poprawę samopoczucia i koncentracji. Dzięki lepszemu dotlenieniu organizmu zostają zainicjowane wewnątrzustrojowe procesy relaksacyjne i proregeneracyjne. Poprawia się metabolizm i odżywianie tkanek.

Szczególne wskazania do jonizacji powietrza

• dzieci i osoby starsze
• alergie, astma, choroby dróg oddechowych np. zapalenie zatok, duszności (wskazane są jonizatory z dodatkowym filtrem np. HEPA)
• osłabienie, wyczerpanie
• bezsenność
• nadciśnienie
• ból głowy i migrena
• reumatyzm
• złe samopoczucie przy zmianach pogody
• rany i skaleczenia (przyspieszone gojenie)
• praca przy komputerze
• praca jako kierowca (jonizacja powietrza w samochodzie poprawia dotlenienie organizmu kierowcy, co wpływa na lepszą koncentrację i wydajność)

Jak wybrać najlepszy jonizator powietrza? Wskazówki konsumenckie

Podczas wyboru jonizatora należy zwrócić uwagę na następujące parametry:

• emisja jonów ujemnych na 1 cm³ powietrza [?/cm³]
• powierzchnia oczyszczania, rozmiar optymalnego pomieszczenia w m² (+ wysokość)
• dodatkowa emisja ozonu w mg na godzinę [mg/h]
• dodatkowa opcja wykorzystania olejków eterycznych w aromaterapii
• istnienie filtrów wymiennych czy bezkosztowa eksploatacja
• znamionowy pobór mocy w watach [W]
• długość gwarancji
• zgodność z dyrektywą RoHS i certyfikacja europejska CE
• waga i wymiary są zazwyczaj drugorzędne, gdyż są to urządzenia stosunkowo nieduże

Oprócz standardowych jonizatorów powietrza można znaleźć na rynku również jonizatory jonizujące powietrze poprzez wykorzystanie zjawiska plazmy, które przyciągają i gromadzą zanieczyszczenia. Jak łatwo się domyślić, tego typu urządzenia wymagają częstego mycia (co 1-2 tygodnie). Jednak w przypadku standardowych jonizatorów zneutralizowane zanieczyszczenia opadają na podłogę i inne poziome powierzchnie, co także wiąże się z ich regularnym myciem.

Sprawdź aktualne ceny jonizatorów powietrza i świadomie wybierz najlepszy dla indywidualnych potrzeb »

Dla kogo ozonator, generator ozonu?

Ozonowanie powietrza czy wody dzięki silnemu natlenieniu wpływa na poprawę metabolizmu i odżywienie tkanek oraz aktywizuje układ odpornościowy organizmu. Działanie ozonu O₃ polega na silnej aktywności dodatkowego atomu tlenu, który po kontakcie z zanieczyszczeniem niszczy je całkowicie poprzez utlenienie. Podczas tego procesu trzeci atom tlenu i cząsteczka zanieczyszczenia zostają zniszczone, a jedyną pozostałością jest czysty tlen O₂

Dlatego w przeciwieństwie do środków chemicznych, ozon ulega biodegradacji nie pozostawiając po sobie toksycznych półproduktów rozpadu (brak skażenia środowiska i odkładania w tkankach organizmów żywych).

Właściwości ozonu

Ozon tzw. aktywny tlen to jeden z najskuteczniejszych środków dezynfekujących (silny sterylizator i utleniacz), ale należy do gazów nietrwałych. Okres połowicznego rozpadu ozonu:

• nie przekracza 40 minut w czystym powietrzu o temperaturze 20°C, w zanieczyszczonym około 30 minut
• w wodzie wynosi od 30 minut przy temperaturze 20°C do kilku minut przy 50°C

Dlatego praktycznie po około 2 godzinach ozon przechodzi całkowicie w zwykłą molekułę tlenu O₂. Zalecany poziom docelowy to 120 μg/m³ (0,12 mg/m³) lub 0,06 ppm w wartościach względnych. Według Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) ​​stężenie ozonu powinno wynosić 0,05 ppm lub mniej. Dostępne na rynku generatory ozonu uwzględniają ten limit, dlatego są w pełni bezpieczne.

Są to bardzo istotne szczegóły, ponieważ kiedyś regularne ozonowanie powietrza było niewskazane ze względu na niestabilność ozonu i jego toksyczność w wysokich dawkach. Dlatego koniecznością było ustalenie bezpiecznych norm i limitów dla ozonatorów.

Na zwiększoną ekspozycję na ozon powinni uważać astmatycy i inni pacjenci z zaburzeniami układu oddechowego, gdyż objawy mogą się nasilić.

Działanie i zastosowanie ozonu

• właściwości bakterio-, wiruso- i grzybobójcze (silne utlenianie), działanie bakteriobójcze (np. na bakterie Salmonella, E. Coli, Clostridium i Cryptosporidium) już w stężeniu około 13 μg/dcm³, co powoduje, że ozon jest 50x skuteczniejszy i 3.000x szybszy niż chlor
• trwale neutralizuje organiczne i nieorganiczne zapachy (odór papierosowy, pożarowy, powodziowy, zapachy stęchlizny, wilgoci, pleśni, moczu, farb, zwierząt domowych, choroby skóry i jamy ustnej) oraz dezynfekuje pomieszczenia (pokoje, szafy ubraniowe, garderoby, szafki z obuwiem, kuchnie, lodówki, chłodnie, łazienki, sanitariaty, garaże, piwnice, warsztaty, biura, magazyny, chłodnie, pomieszczenia dla zwierząt, publiczne obiekty usługowo-handlowe, sanatoria, domy opieki, gabinety medyczne, siłownie, sauny itp.)
• niszczy roztocza i drobnoustroje prozapalne odpowiadające za choroby bakteryjne czy gnicie żywności itp.
• przedłużenie świeżości i trwałości żywności poprzez jej oczyszczenie: usuwa pestycydy, fungicydy, azotany, pleśnie i grzyby z warzyw i owoców, a także hormony, antybiotyki, mikroorganizmy, zanieczyszczenia metaliczne i inne z mięsa, jaj, ryżu, grochu, fasoli, kaszy, ryb czy owoców morza
• dezynfekcja przedmiotów kuchennych jak zastawy stołowe, naczynia, sztućce, deski do krojenia itp. oraz innych jak dywany, ubrania czy pościel
• ozonowanie wody do picia, gotowania, płukania, mycia zębów i w akwarium czy oczku wodnym (natlenienie i oczyszczenie wody)
• kąpiel ozonowa dzięki intensywnemu dotlenieniu skóry sprzyja relaksacji, leczy cellulit, trądzik, grzybice skóry oraz usuwa nieprzyjemny zapach stóp i potu
• ozonowanie wnętrz środków transportu jest jedynym skutecznym sposobem usunięcia z tapicerki i klimatyzacji bakterii, wirusów, zarodników pleśni i grzybów oraz zapachów (minimum 2x w roku)
• ozonowanie oliwy z oliwek, aktywny ozon utrzymuje połączenie z oliwą do 3 miesięcy (pielęgnacja skóry zdrowej oraz w leczeniu różnych chorób dermatologicznych, w tym ran i odleżyn)

Jak wybrać najlepszy ozonator powietrza? Wskazówki konsumenckie

W trakcie wyboru ozonatora warto zwrócić uwagę na poniższe parametry:

• wydajność, emisja ozonu [mg/h]
• znamionowy pobór mocy [W]
• obsługiwane powierzchnie [m²]
• wydajność pompy [l/min]
• poziom hałasu [dB]
• żywotność urządzenia [h] Elektrody wytrzymują do 6 000 godzin pracy przy około 40%-owej wilgotności powietrza. Daje to około 4 lata pracy po 4 godziny dziennie.
• maksymalny czas pracy i programator pracy
• pilot sterujący
• długość gwarancji
• zgodność z dyrektywą RoHS i certyfikat europejski CE
• waga i rozmiar tak jak w przypadku jonizatorów jest zazwyczaj drugorzędna
• dodatkowo emisja jonów ujemnych [?/cm³]

Sprawdź aktualne ceny ozonatorów i świadomie wybierz najlepszy dla siebie »

Podsumowanie. Oczyszczanie powietrza jonizatorem czy ozonatorem?

Łatwo zauważyć, że obecne na rynku urządzenia wymieniły się funkcjami tzn. są dostępne jonizatory z generatorem ozonu i ozonatory z generatorem jonów ujemnych. Co niewątpliwie jest zjawiskiem pożądanym dla użytkownika końcowego, który może korzystać jednocześnie z dobrodziejstwa jonizacji i ozonowania powietrza przy pomocy jednego urządzenia.

Przy czym jonizatory wydają się być bardziej skoligacone z naturalnym otoczeniem człowieka i według mnie permanentne oczyszczanie powietrza w domu powinno być oparte o jego jonizacje tylko wspartą niską emisją ozonu. Natomiast ozonatory oferują znacznie szerszą funkcjonalność, która może zostać w pełni wykorzystana szczególnie w działalności gospodarczej.