Czerniak stanowi ok. 2% wszystkich zachorowań na nowotwory, a razem z innymi nowotworami skóry aż 10%. Częstotliwość zapadalności na tą chorobę wciąż wzrasta. Ze wszystkich innych nowotworów skóry, czerniak najgorzej rokuje i często daje przerzuty.

Znajomość objawów tego nowotworu pozwala wykryć chorobę we wczesnym stadium zaawansowania – i dzięki temu ocalić zdrowie, a nawet życie. Co zrobić, aby nie dać się czerniakowi?

Dlaczego to ważne?

Aż 3,5 tysiące osób rocznie diagnozuje u siebie czerniaka. Niestety, aż połowa chorych umiera, ze względu na późne wykrycie tej choroby. To rodzaj nowotworu, który bardzo trudno poddaje się leczeniu. Profilaktyka i wczesne rozpoznanie choroby jest najważniejsze, bo choroba w początkowej fazie daje bardzo duże szanse na wyleczenie. Wiele więc zależy od samych pacjentów. W Australii 8 razy więcej osób choruje na ten nowotwór, a umieralność jest taka sama – wynika to ze świadomości pacjentów i obserwacji swojego ciała.

Co trzeba wiedzieć o czerniaku?

U młodych osób czerniak najczęściej występuje w dolnych partiach nóg (wśród kobiet) lub na klatce piersiowej (wśród mężczyzn), u osób starszych najczęściej pojawia się na twarzy oraz w obrębie głowy i szyi.

Czynniki ryzyka

• wiele znamion na ciele
• nadmierna ekspozycja na słońce, solarium, oparzenia słoneczne
• jasny fenotyp skóry (jasny kolor włosów i oczu, jasna karnacja, obecność piegów, łatwe uleganie poparzeniem słonecznym)
• uwarunkowania genetyczne (krewni pierwszego i drugiego stopnia)
• skóra pergaminowa (100-krotnie zwiększone ryzyko)
• immunosupresja i przeszczepienie narządu

Objawy

Każda nowa zmiana w obrębie już istniejących powinna w szczególności budzić niepokój. Pojawienie się zgrubień, zaczerwienień wokół znamienia, jego krwawienie, powiększenie, zmiana kształtu – wszystko to powinno skłonić do natychmiastowej konsultacji z lekarzem (onkologiem, dermatologiem).

Leczenie czerniaka

Pierwszym krokiem jest zawsze zabieg chirurgiczny, następnie, w zależności od konkretnego przypadku, stosuje się chemioterapię, immunoterapię i radioterapię. W przypadku pojawienia się różnego rodzaju bólów (w tym bólu przebijającego), konieczne jest stałe podawanie leków. Jeśli czerniak jest rozsiany (uogólniony), leczenie jest trudne i zazwyczaj nie przynosi rezultatów.

Czerniak: Rokowania

Niestety, efekty leczenia tego rodzaju raka są nadal niezadowalające. Do pięciu lat po diagnozie we wczesnym stadium choroby dożywa 60-90% chorych, w stadium zaawansowanym 20-70%, natomiast w stadium uogólnienia – jedynie 5-10% chorych.