Nadciśnienie tętnicze to groźna choroba układu krążenia, która może przyczynić się do rozwoju choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu. Wyniki badań wykazują, że nawet jedna trzecia populacji zmaga się z tym problemem¹.

Co gorsza, wielu pacjentów nie wie, że choruje, ponieważ nie odczuwa żadnych poważnych dolegliwości. Dieta pomaga uregulować ciśnienie i zapobiec powikłaniom, które wiążą się ze schorzeniem.

Wysokie ciśnienie. Problem zdrowotny i społeczny

Wysokie ciśnienie przez wiele lat może nie dawać oczywistych objawów, dlatego często diagnozuje się je zbyt późno. Tymczasem nieleczona choroba rozwija się i wywołuje problemy zdrowotne. Nadciśnienie tętnicze prowadzi m.in. do udaru mózgu i niewydolności nerek.

Najczęściej rozpoznaje się przypadki nadciśnienia tętniczego pierwotnego, za które odpowiadają otyłość, nieprawidłowe odżywianie, używki. Duże znaczenie ma również obciążenie genetyczne. Czasem jednak wysokie wartości ciśnienia są konsekwencją innych chorób (np. nerek, gruczołów dokrewnych) – wtedy mówi się o nadciśnieniu tętniczym wtórnym.

Lekarze zalecają zmianę stylu życia wszystkim pacjentom z nadciśnieniem, a także osobom z tzw. ciśnieniem wysokim prawidłowym. Ostatnia kategoria obejmuje przypadki, gdy wartości ciśnienia tętniczego wynoszą: 130-139mmHg (skurczowe) i/lub 85-89mmHg (rozkurczowe)². Co prawda, ciśnienie wysokie prawidłowe jeszcze nie jest chorobą, ale znacznie zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego.

Mało sodu, więcej warzyw i owoców

Postępowanie niefarmakologiczne w nadciśnieniu tętniczym obejmuje zmianę nawyków żywieniowych, regulację masy ciała (u pacjentów z nadwagą lub otyłością), większą aktywność fizyczną i rezygnację z używek (tytoń, alkohol).

Osobom z wysokim ciśnieniem rekomenduje się ograniczyć sól w diecie. Można spożywać nie więcej niż 3,8 g chlorku sodu dziennie (czyli ok. pół łyżeczki)³. Trzeba jednak pamiętać, że sól to dodatek do wielu popularnych produktów spożywczych. Dlatego należy zrezygnować z artykułów szczególnie bogatych w ten składnik, w tym fast foodów, kiszonych ogórków, wędzonego mięsa i wędzonych ryb. Warto zmniejszyć ilość soli dodawaną do potraw, najlepiej całkowicie zastąpić ją świeżymi lub suszonymi ziołami.

W diecie na nadciśnienie powinny znaleźć się warzywa i owoce – ich spożycie powinno wynosić ok. 300 g dziennie⁴ (porcję dodawać do wszystkich posiłków). Należy wybierać produkty, które nie są kaloryczne. Nie należy poddawać ich obróbce termicznej, tylko podawać na surowo, np. w postaci sałatek i surówek. Pacjentom z wysokim ciśnieniem, którzy nie mają problemów z nerkami, proponuje się warzywa i owoce bogate w potas. To szczególny minerał, który pomaga uregulować ciśnienie tętnicze oraz usunąć z organizmu nadmiar soli i wody. Warto postawić na seler, kiwi, grapefruity i pomidory.

Więcej » Jak wzmocnić serce? Dieta na serce i układ krążenia »

Dieta niskocholesterolowa

Należy ograniczyć produkty wysokocholesterolowe, m.in. jajka kurze (żółtka to prawdziwe bomby cholesterolowe) i tłuszcze zwierzęce. Pacjenci spożywający tłuste mięsa, wędliny, smalec, są znacznie bardziej narażeni na rozwój miażdżycy – choroby, która nierozerwalnie wiąże się z nadciśnieniem. Lepiej nie sięgać również po wysokotłuszczowe mleko i przetwory mleczne, warto zrezygnować z twardych margaryn.

Do smarowania pieczywa można używać produktów ze stanolami roślinnymi, które pozwalają unormować poziom cholesterolu we krwi, jak np. benecol. Do dań należy dodawać tłuszcze roślinne (w rozsądnych ilościach) – np. olej sezamowy, sojowy, lniany, słonecznikowy. Co najmniej dwa razy w tygodniu należy jeść ryby morskie. Są one cennym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, które obniżają stężenie złego cholesterolu we krwi⁵.

W diecie przy nadciśnieniu należy dużo pić, najlepiej niegazowaną wodę mineralną i napary ziołowe. Podczas przyrządzania potraw nie powinno się dodawać tłuszczu – można gotować, piec w folii/rękawie, dusić, ale nie wolno smażyć (zwłaszcza w głębokim tłuszczu).

Więcej » Dieta na cholesterol »

Bibliografia
1 Medycyna Praktyczna, http://nadcisnienie.mp.pl/informacje/dietaiwysilek/60147,dieta-dash, dostęp: 13.07.2016
2 Medycyna Praktyczna, http://nadcisnienie.mp.pl/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58800,cisnienie-prawidlowe-wysokie, dostęp: 13.07.2016
3 Medycyna Praktyczna, http://nadcisnienie.mp.pl/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58805,przyczyny-nadcisnienia, dostęp: 13.07.2016
4 Medycyna Praktyczna, http://nadcisnienie.mp.pl/informacje/dietaiwysilek/73394,dieta-wnadcisnieniu-tetniczym, dostęp: 13.07.2016
5 Medycyna Praktyczna, http://nadcisnienie.mp.pl/informacje/dietaiwysilek/73394,dieta-wnadcisnieniu-tetniczym, dostęp: 13.07.2016