Kurzajka (brodawka) to druga po trądziku najczęstsza choroba skóry. Szarobrunatne, grudkowate narośla skórne, zwykle niebolesne, wywołane przez jeden z 60 szczepów wirusa brodawczaka ludzkiego HPV (Human papilloma virus), który przy gwałtownym namnażaniu komórek naskórka, wpływa na nadmierną, miejscową produkcję keratyny.

Brodawki należą do zmian niezłośliwych, lecz są bardzo zakaźne. Niektóre mogą zezłośliwieć np. brodawczak krtani lub brodawki płciowe. Pojawiają się często w skupiskach, szczególnie u starszych dzieci, choć mogą występować w każdym wieku jako pojedyncze zmiany skórne.

Proces chorobowy może się rozprzestrzeniać poprzez samozakażenia. Zakażenie brodawczakiem ma charakter przewlekły i nawracający.

Wirusem HPV może być zarażone nawet 10% populacji, a 75% wszystkich ludzi cierpi w jakimś okresie życia na kurzajki. Jednak u połowy chorych brodawki znikają bez leczenia w ciągu roku od momentu pojawienia się.

Kurzajki. Grupy podwyższonego ryzyka

• dzieci
• młodzi dorośli
• osoby leczone immunosupresyjnie
• osoby cierpiące na choroby obniżonej odporności tj. chłoniak, AIDS
• osoby z atopowym zapaleniem skóry

Do zakażenia wirusem HPV dochodzi tak samo jak w przypadku innych infekcji wirusowych. Jeśli osoba jest podatna na dany typ wirusa i na skórze istnieje ranka lub pęknięcie, w którym wirus może się zagnieździć, szybko dochodzi do zakażenia.

Kurzajki zwykle występują na rękach, łokciach, kolanach, podeszwach stóp, skórze głowy i narządach płciowych. Od umiejscowienia oraz od stopnia narażenia na drażnienie i urazy mechaniczne zależy wielkość oraz wygląd brodawki.

Główne rodzaje kurzajek

• brodawki zwykłe pojawiają się w miejscach narażonych na urazy tj. palce rąk, łokcie, kolana, twarz, skóra głowy i w okolicach paznokci tzw. brodawki okołopaznokciowe
• brodawki stóp są płaskie i szorstkie, występują na podeszwach stóp
• brodawki płaskie (brodawki młodocianych), lekko uwypuklone o gładkiej powierzchni, pojawiające się głownie na twarzy i grzbietach rąk; charakterystyczne zaczerwienienie i obrzęk wszystkich zmian to pierwszy objaw samowyleczenia
• brodawki nitkowate występują na powiekach, twarzy, szyi i wargach
• brodawki przejściowe charakteryzują się cechami brodawek zwykłych i płaskich, dotyczą m.in. osób z obniżoną odpornością
• brodawki płciowe (kłykciny kończyste), grudkowate i elastyczne, przenoszone drogą płciową, zawsze wymagają konsultacji lekarskiej, przerośnięte kłykciny tzw. gigantyczne mogą być punktem wyjścia dla powstania raka

Inwazyjne sposoby usuwania kurzajek

• kriochirurgia (wymrażanie ciekłym azotem)
• usunięcie chirurgiczne: laserowe, wycięcie lub wyłyżeczkowanie (po zastosowaniu znieczulenia miejscowego)
• przyżeganie prądem (elektrokoagulacja)
• wstrzykiwanie w kurzajkę substancji żrących

Podczas samodzielnych prób usuwania brodawek trzeba uważać, by nie wyrządzić sobie krzywdy. Najlepiej zaczynać od prostych sposobów i kontynuować kurację przez kilka tygodni, zanim zastosuje się bardziej inwazyjne metody. Wyjątkowo oporne kurzajki często ustępują po wypróbowaniu różnych domowych metod, dlatego nie wolno się poddawać po kilku niepowodzeniach.

Domowe sposoby na kurzajki. Leczenie. Usuwanie

Przedwczesna interwencja. 40-50% wszystkich brodawek ustępuje samoistnie, zwykle w ciągu 2 lat, co dotyczy szczególnie dzieci. Jednak należy pamiętać, że kurzajki stale rozsiewają zakaźne wirusy, dlatego nie leczone mogą się rozrastać i atakować inne obszary ciała. Jeśli przybywa brodawek, trzeba podjąć leczenie.

Kurzajki. Leczenie miejscowe

Glistnik, czyli jaskółcze ziele to roślina, którą można łatwo spotkać latem na skraju lasów. Po złamaniu łodygi wycieka z niej pomarańczowy sok, zawierający alkaloidy, aminy biogenne, flawonoidy oraz sole mineralne. Sokiem należy przez kilka dni smarować kurzajkę. Niekiedy potrzeba na to więcej czasu, ale prędzej czy później kurzajka znika.

Jaskółcze ziele trzeba stosować bardzo ostrożnie – przedostanie się soku do oka może być przyczyną poważnych dolegliwości. Przeciwwskazaniem do stosowania glistnika są alergie.

Zamiast jaskółczego ziela można zastosować bezpośrednio na brodawkę:

• olejowy roztwór witaminy E lub olejek arganowy
• olejek goździkowy, cynamonowy lub drzewa herbacianego
• sok dzikiego aloesu lub świeży miąższ z łodygi
• sok wilczomlecza
• sok mlecza
• mleczny sok z niedojrzałych fig
• nacierać kredą lub surowym ziemniakiem

Plasterek cytryny namaczany 2 tygodnie w sfermentowanym soku jabłkowym z dodatkiem szczypty soli. Po tym czasie należy cytrynę wcierać w kurzajkę.

Ocet jabłkowy. Nasączony octem wacik codziennie nakładać na kurzajkę.

Banan. Wewnętrzną warstwę skórki banana należy przykleić plastrem do brodawki podeszwowej.

Witamina A w kapsułkach. Zawartość kapsułki wyciska się bezpośrednio na kurzajkę i wciera raz dziennie. Stosowanie witaminy A zewnętrznie na skórę jest bezpieczne w odróżnieniu od doustnego przyjmowania dużych dawek, które może być toksyczne. Efektywność kuracji witaminą A zależy od typu kurzajki – usuwanie brodawek młodzieńczych może trwać miesiąc, natomiast podeszwowych od 2 do 5 miesięcy lub dłużej.

Witamina C. Tabletkę należy rozetrzeć w wodzie, proszek dodać do wody, otrzymaną pastę położyć na kurzajkę i przykryć opatrunkiem, aby nie zetrzeć za wcześnie pasty. Wysoka kwasowość witaminy C prawdopodobnie niszczy szczepy wirusa HPV. Należy pamiętać, że witamina C podrażnia skórę i dlatego trzeba ją stosować wyłącznie na samą brodawkę. Jednocześnie warto zwiększyć jej podaż z diety poprzez zjadanie większej ilości roślin i/lub suplementy diety. Znane z obfitości źródła pokarmowe to dzika róża i wiśnia acerola.

Okłady z oleju rycynowego należy nakładać 2 razy dziennie. Można także olej wymieszać z sodą oczyszczoną i otrzymaną pastę nakładać kilka razy dziennie, a chore miejsce osłaniać bandażem, rękawiczką lub skarpetą.

Opatrunek z plastrem nakłada się ciasno na kurzajkę i pozostawia na cały tydzień (gdy się zabrudzi, plaster należy zmienić). Pierwsze skutki tej terapii mogą być widoczne po minimum 3 tygodniach.

Kwas salicylowy na kurzajki

Preparaty salicylowe to najpopularniejsze środki przeciw kurzajkom. Kwas salicylowy skutecznie rozmiękcza skórę i tkanki brodawek. Dostępne są środki w postaci płynu, kremu, żelu lub okładów.
Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów salicylowych jest cukrzyca i zaburzenia krążenia obwodowego.

Jednak korzystanie ze środków o wysokiej kwasowości wymaga przestrzegania 3 zasad:

1. pewność, że to kurzajka
2. dokładne zapoznanie się z ulotką informacyjną leku
3. brak poprawy po tygodniu lub dwóch kuracji jest sygnałem do wizyty lekarskiej

Preparaty płynne lub żelowe najczęściej zawierają zaledwie 17% kwasu salicylowego i są za słabe, aby przeniknąć do kurzajki podeszwowej pokrytej grubą warstwą zrogowaciałej modzeli.

Plastry z kwasem salicylowym są skuteczne w leczeniu brodawek podeszwowych i tych występujących na rękach, choć tu trudniej trwale zamocować opatrunek.

Generalny błąd w stosowaniu plastrów salicylowych polega na użyciu za dużego przylepca, co powoduje znaczne podrażnienie skóry wokół kurzajki – wówczas dochodzi do owrzodzenia i stan końcowy jest dużo gorszy niż przed leczeniem. Najlepiej zakładać małe opatrunki i zmieniać je co 4-5 dni, a skórę wokół brodawki pokryć warstwą wazeliny.

Warto wyciąć z tektury szablon odpowiadający kształtem obszarowi zmienionej skóry, następnie taką gotową formę przyłożyć do plastra i wyciąć właściwy rozmiar przylepca.

Maść, płyn i żel salicylowy (np. BrodAcid). Najlepsze rezultaty daje uprzednie, 10-minutowe moczenie brodawki w letniej wodzie, co ułatwia wchłanianie kremu. Następnie po dokładnym osuszeniu nakłada się na kurzajkę niewielką kroplę maści i owija bandażem. Zabieg brodawki podeszwowej należy wykonywać wieczorem, rano trzeba go powtórzyć i lekko zetrzeć pumeksem rozmiękczoną warstwę skóry.

Krem zawierający pantotenian wapnia (witamina z grupy B), kwas askorbinowy (witamina C) i skrobię to nieżrąca alternatywa dla maści salicylowej. W przeciwieństwie do kwasu salicylowego, taki krem nie powoduje oparzeń, pęcherzy ani innych uszkodzeń skóry wokół kurzajki. Terapia powinna trwać od 2 do 8 tygodni.

Sposoby psychologiczne wykorzystywane w leczeniu kurzajek

Hipnoza, według wyników badań, okazuje się wyjątkowo skuteczna w walce z brodawkami. Mechanizm działania opiera się na dziedzinie o nazwie psychoneuroimmunologia – zjawiska psychiczne mogą wpływać na funkcje immunologiczne.

Stajesz się bardzo senny – wkrótce zapadniesz w głęboki sen – wszystkie brodawki znikną…

Autosugestia bywa równie skuteczna co hipnoza. Pacjent musi głęboko uwierzyć, że jego brodawki kurczą się, że odczuwa mrowienie charakterystyczne dla znikania kurzajek. Poddawanie się autosugestii w pierwszych dniach terapii powinno trwać 2 minuty, później należy codziennie przez 5 minut powtarzać zabieg. U osób obdarzonych bujną wyobraźnią, autosugestia przynosi najlepsze rezultaty.

Siła sugestii także pomaga. Znany jest przypadek lekarza, który swoim pacjentom podawał placebo, ale jednocześnie sugerował im, że stosuje silny środek przeciw brodawkom. I to małe kłamstewko dawało wymierne efekty, dzięki głębokiemu przekonaniu o skuteczności leku 🙂

Jak zapobiegać kurzajkom?

Unikanie stresu i złego odżywiania. Te 2 czynniki zwiększają podatność na zakażenie wirusem i ułatwiają jego rozprzestrzenianie się.

Suplementacja diety mająca na celu zwiększenie odporności organizmu. Wskazane jest przyjmowanie np. czosnku w kapsułkach, colostrum i/lub chlorella.

Właściwa higiena stóp to skuteczna profilaktyka chroniąca przed brodawkami podeszwowymi. Po wystąpieniu kurzajki wskazane jest 3-krotne zmienianie skarpetek i nawet 10-krotne stosowanie wysuszającej zasypki do stóp w ciągu dnia.

Noszenie klapek lub sandałów na basenach, w klubach treningowych czy wspólnych przebieralniach. Nie wolno chodzić boso w miejscach publicznych o dużej wilgotności, gdzie wirus brodawczaka atakuje najczęściej. Obuwie chroni przed drobnymi uszkodzeniami stóp, przez które łatwo przenika wirus.

Częsta zmiana obuwia. Należy sprawdzić przed założeniem butów czy są w środku wilgotne. Warto korzystać z 2 par obuwia i zakładać je co drugi dzień. Przez dobę wilgotna para butów zdąży wyschnąć.

Odkażanie pomieszczeń, z których korzysta wiele osób. Należy myć wnętrza publicznych kabin natryskowych np. lizolem lub zwykłą bielinką (tego typu preparaty skutecznie niszczą chorobotwórcze wirusy i bakterie).

Nie wolno dotykać kurzajek ze względu na ich tendencje do rozprzestrzeniania się i samozakażeń. Dotknięcie brodawki palcem dłoni, który ma nawet lekko uszkodzony naskórek może spowodować przeniesienie kurzajki na ten palec.

Ostrożne wycinanie skórek przy paznokciach. Wniknięcie wirusa HPV przez skaleczenie w skórze okołopaznokciowej bywa przyczyną powstania wyjątkowo dokuczliwych brodawek okołopaznokciowych, szczególnie opornych na leczenie. Ponadto jeśli kurzajka znajdzie się pod płytka paznokciową, unosi ją wywołując ból. W wypadku skaleczenia, rankę należy posmarować kremem z antybiotykiem i przykryć opatrunkiem aż do wygojenia.

Kurzajki. Brodawki. Porada lekarska

Zawsze trzeba się upewnić, że problematyczna zmiana skórna rzeczywiście jest brodawką. Inne możliwości to odcisk, modzel, znamię lub zmiana nowotworowa. Właśnie ze względu na ostatnią możliwość postawienie trafnej diagnozy jest wymagane. Lekarz nie ma większych trudności w zidentyfikowaniu problemu.

Jeśli obawy przed złowieszczo brzmiącymi zabiegami tj. zamrażanie, wycinanie czy laseroterapia są zbyt duże, należy zapytać specjalistę o silniejsze środki do stosowania w domu jak np. Scholl, Wartix czy Wartner.

Tematy pokrewne
Ból stopy »
Czyrak »
Półpasiec »
Grzybica stóp »
Opryszczka »
Podrażnienia skóry »
Rany »
Skórki przy paznokciach »