Bazylia pospolita, łac. Ocimum basilicum Linne. ang. Basil, Sweet Basil, niem. Basilikum, franc. Basilic, ital. Basilico. Nazwa bazylia pochodzi od greckiego słowa basileus, czyli król. Bazylia jest znana także jako ziele Świętego Józefa lub ziele królewskie franc. herbe royale, niem. Königskraut. Inne polskie nazwy to bazylek ogrodowy, bazylijka zwyczajna, bazyliszka polska, bazylia wonna. Najbardziej znane w Polsce gatunki to bazylia cynamonowa, cytrynowa, czerwona i odmiana grecka.

Ta aromatyczna roślina poprawia trawienie oraz wchłanialność składników odżywczych z pokarmu, dlatego jest wykorzystywana w medycynie i kuchni na całym świecie.

Wskazówki konsumenckie

Jaką bazylię kupować? Jak spożywać, dawkować i przechowywać?

Najkorzystniejsza jest własna uprawa bazylii i jej świeże liście.

Ta jednoroczna roślina lubi ciepło, światło (minimum 5h słońca lub 12h sztucznego dziennie) i przepuszczalną, odżywczą, wilgotną, lekko kwaśną glebę (pH 4,3-8,4). Zazwyczaj wymaga regularnego przycinania pędów i usuwania kwiatów dla liściodajnego rozkrzewienia i ogólnego wzmocnienia. Lubi być dobrze podlewana (w południe), ale nie znosi nadmiaru wody.

Liście młodej rośliny są najsmaczniejsze

Zawsze należy zostawić kilka par liści żeby roślina nie uschła. Najlepiej rośnie w ciepłych miesiącach roku.

Domowa uprawa bazylii w doniczkach wydaje się najbardziej optymalna – dostępne są gotowe sadzonki i nasiona. Nie kupować sadzonek, których liście są zwiędłe lub mają czarne plamy.

Najlepszym sposobem przechowywania świeżych liści bazylii z zachowaniem aromatu jest zamrażanie – tak mogą być przechowywane nawet kilka tygodni. Innym skutecznym sposobem przechowywania jest umieszczenie świeżych liści bazylii w zamykanym słoiku z wodą lub oliwą, w lodówce.

Wygodna alternatywa? Gotowe suszone liście, ziele (Folium et Herba Basilici), korzeń (Radix Basilici) i nasiona (Semen Basilici). Dostępny jest także olejek bazyliowy Oleum Basilici. Należy wiedzieć, że suche ziele bazylii jest pozbawione większości właściwego, pierwotnego aromatu świeżej rośliny.

Dawkowanie lecznicze. Zalecana jest 1 łyżka świeżego lub suchego ziela bazylii w szklance wrzątku 3-4x dziennie.

Bazylie jako przyprawę spożywać na zimno, żeby nie utlenić w wysokiej temperaturze składników wrażliwych termicznie odpowiedzialnych za walory smakowe i prozdrowotne. Dlatego świeżą bazylie należy dodawać do ciepłych potraw na sam koniec. Liście bazylii lepiej rwać niż kroić nożem.

Susz przechowywać w szklanym, porcelanowym, szczelnym naczyniu z dala od światła i wilgoci.

Wykorzystanie bazylii w kuchni, medycynie i kosmetyce

  • przyprawa o słodko-pikantnym, korzennym, anyżowym smaku i ostrym, silnym, często słodkim, zbliżonym do goździków zapachu do sałatek, zup, mięsa, ryb, omletów, makaronów, pizzy, octu, spirytusu, oliwy z oliwek, warzyw, szczególnie pomidorów (zioło pomidorowe), brokuł, marchewki, kapusty, cukinii, kabaczka, bakłażana, szpinaku, karczocha i dyni
  • składnik mieszanek przyprawowych np. ziół prowansalskich (rozmaryn, tymianek, szałwia, mięta pieprzowa, cząber ogrodowy, majeranek) i tradycyjnych sosów np. pesto
  • typowy dodatek w kuchni śródziemnomorskiej i azjatyckiej
  • najlepsza herbata wychodzi ze świeżych liści bazylii i całych nasion
  • składnik domowych nalewek, naparów, wywarów, płukanek, soków, syropów, kropli i inhalacji
  • surowiec do produkcji konserw, lodów, wyrobów czekoladowych i likierów
  • eteryczny olejek bazyliowy jako składnik perfum i mydeł oraz odstraszacz owadów
  • doniczka z bazylią na balkonie skutecznie odstrasza np. komary
  • roślina ozdobna

Bazylia. Skład i wartości odżywcze

100g bazylii – świeża | suszona

Wartość energetyczna 23 | 233 – 251 kalorii (94 | 976 – 1051 kJ)
Białko 3,15 | 14,4 – 22,98 g w tym tryptofan 0,039 | 0,26 treonina 0,104 | 0,76 izoleucyna 0,104 | 1,06 leucyna 0,191 | 1,85 lizyna 0,11 | 1,15 metionina 0,036 | 0,32 cystyna 0,028 | 0,19 fenyloalanina 0,13 | 1,25 tyrozyna 0,077 | 0,75 walina 0,127 | 1,45 arginina 0,117 | 1,23 histydyna 0,051 | 0,45 alanina 0,132 | 1,18 kwas asparaginowy 0,301 | 3,02 kwas glutaminowy 0,277 | 2,57 glicyna 0,122 | 1,25 prolina 0,104 | 2,7 seryna 0,099 | 0,53
Tłuszcz 0,64 | 4,07 g
w tym nasycone 0,041 | 0,2 – 2,157
jednonienasycone 0,088 | 0,5 – 1,238
wielonienasycone 0,389 | 0,498 – 2,2
omega-3 316 | 1509 mg
omega-6 73 | 659 mg
Węglowodany 2,65 | 47,75 – 61 g w tym cukry proste 0,3 | 1,71
Błonnik 1,6 | 37,7 – 40,5 g
Pozostałe substancje warte odnotowania garbniki 5-6%, olejek eteryczny 0,5-1,5%, flawonoidy 1-1,5%, saponiny 0,13%, kwas rozmarynowy, kwas kawowy, fitosterole 106 mg w suszu, pochodne kwasu ursolowego i oleanolowego, ksantomikrol (flawon), tymol, cynamonian metylu; olejek bazyliowy: estragol (21-85%), linalol (20-50%), cyneole (2-2,5%), eugenol (ok. 2%), ocymen, geraniol, kamfor, safrol, kariofilen

Witaminy

Witamina C 18 | 0,8 – 61,2 mg
Cholina 11,4 | 54,9 mg
Witamina E 0,8 | 7,5 – 10,7 mg
Niacyna, B3, PP 0,902 | 4,9 – 6,9 mg
Betaina 0,4 | 16,1 mg
Ryboflawina, B2 0,076 | 0,3 – 1,2 mg
Kwas pantotenowy, B5 0,209 | 0,838 mg
Tiamina, B1 0,034 | 0,08 mg
Witamina B6 0,155 | 1,34 – 2,3 mg
Witamina K 414,8 | 1714,5 µg
Kwas foliowy, B9 68 | 274 – 310 µg
Witamina A 5275 | 744 – 9376 IU

Minerały

Potas 295 | 2630 – 3433 mg
Fosfor 56 | 274 – 490 mg
Magnez 64 | 422 – 711 mg
Wapń 177 | 2113 – 2240 mg
Sód 4 | 34 – 76 mg
Żelazo 3,17 | 42 – 89,8 mg
Cynk 0,81 | 5,8 – 7,1 mg
Mangan 1,148 | 3,2 – 9,8 mg
Miedź 0,385 | 1,4 – 2,1 mg
Selen 0,3 | 2,8 – 3 µg

Działanie, właściwości i wskazania do stosowania bazylii

Przeciwwskazania

Dotyczą m.in. olejku bazyliowego z powodu wysokiej zawartości estragolu, który na drodze przemian metabolicznych działa mutagennie wg badań na bakteriach i rakotwórczo wg badań na zwierzętach.

  • kobiety ciężarne i karmiące, przy czym bazylia bywa stosowana na pobudzenie laktacji u kobiet
  • dzieci
  • stosowanie długotrwałe
Źródła
rozanski.li/1127/ziele-bazylii-herba-basilici-jako-przyprawa-i-lek/
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/medycyna-niekonwencjonalna/bazylia-na-wzdecia-i-niestrawnosc-wlasciwosci-lecznicze-bazylii_41551.html
pl.herbs2000.com/ziola/bazylia.htm
luskiewnik.strefa.pl/luskiewnik/ocimum.html
zielonyogrodek.pl/bazylia-w-doniczce-wysiew-nasion-uprawa-i-pielegnacja
przyprawowy.pl/bazylia.html
pl.wikipedia.org/wiki/Bazylia_pospolita
nutritiondata.self.com/facts/spices-and-herbs/213/2
nutritiondata.self.com/facts/spices-and-herbs/173/2
ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/293?n1=%7BQv%3D1%7D&fgcd=&man=&lfacet=&count=&max=50&sort=default&qlookup=basil&offset=&format=Full&new=&measureby=&Qv=1&ds=&qt=&qp=&qa=&qn=&q=&ing=
ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/253?n1=%7BQv%3D1%7D&fgcd=&man=&lfacet=&count=&max=50&sort=default&qlookup=basil&offset=&format=Full&new=&measureby=&Qv=1&ds=&qt=&qp=&qa=&qn=&q=&ing=

» Sprawdź aktualną cenę bazylii » Stosuj w zdrowym żywieniu »

Sprawdź proponowane artykuły

Komentarz, opinia, odpowiedź, pytanie?.. są tu mile widziane, dlatego śmiało pisz ↓

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.