Nietrzymanie moczu to niekontrolowane i bezwiedne oddawanie moczu, spowodowane nadpobudliwością mięśni pęcherza, osłabieniem mięśni dna miednicy lub chorobami układu nerwowego.
Mięśnie dna miednicy otaczające ujście pęcherza moczowego wiotczeją z wiekiem, są także poddawane szczególnie silnemu obciążeniu podczas ciąży i porodu, dlatego grupa najbardziej narażona na nietrzymanie moczu to starsze kobiety, które rodziły dzieci (dotyczy to 15-30% populacji kobiet, przy czym połowa z nich nigdy nie szuka pomocy lub rozpoczyna leczenie po latach życia z tym problemem).
Nietrzymanie moczu jest kłopotliwe i wstydliwe – utrudnia utrzymanie czystości, zaburza kontakty seksualne i często uniemożliwia prowadzenie życia towarzyskiego), a także może wywołać podrażnienia i zakażenia.
Nietrzymanie moczu określane jest mianem choroby społecznej a nawet inwalidztwa. Ludzie są gotowi na wszystko by podporządkować tej dolegliwości całe swoje życie: znany jest przypadek pacjentki, która 3 lata nie wychodziła z domu, tak bardzo czuła się skrępowana nietrzymaniem moczu.
Tymczasem specjaliści zgodnie twierdzą, że niemal w każdym przypadku możliwe jest uzyskanie poprawy i wyleczenie tego schorzenia. W pierwszej kolejności należy odrzucić przekonanie, że jest to nieodłączny wynik starzenia się organizmu.
NIE JEST TO PROCES NIEUNIKNIONY I NIEODWRACALNY!
Czasami minimalny wysiłek może przynieść zaskakujące efekty.
Rodzaje nietrzymania moczu i ich objawy
- Wysiłkowe nietrzymanie moczu to wypływ niewielkich ilości moczu podczas kaszlu, kichania, śmiechu lub wysiłku fizycznego, szczególnie przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów.
- Nietrzymanie moczu z uczuciem nagłego parcia, któremu towarzyszy wrażenie wypełnienia pęcherza i wyciekanie moczu. Jest to nadpobudliwość mięśnia wypieracza pęcherza.
- Nietrzymanie moczu z przepełnienia pęcherza powoduje stałe popuszczanie moczu. Pacjent ma uczucie stałego przepełnienia pęcherza, czego przyczyną jest zwykle istniejąca przeszkoda np. powiększony gruczoł krokowy (» prostata) u mężczyzn.
- Całkowite nietrzymanie moczu występuje rzadko i jest wywołane chorobą układu nerwowego, która prowadzi do całkowitej utraty kontroli nad pęcherzem.
Przyczyny nietrzymania moczu
- osłabienie mięśni dna miednicy (zastawka utrzymująca szyję pęcherza moczowego zamkniętą), co może być spowodowane porodem (okołoporodowe uszkodzenie zwieracza pęcherza lub mięśni dna miednicy) lub zanikiem mięśni i ich napięcia, do którego dochodzi podczas menopauzy
- wypadanie macicy
- nadwrażliwość pęcherza
- zakażenia dróg moczowych, m.in. śródmiąższowe zapalenie pęcherza; głęboki, tępy i stały ból nisko umiejscowiony; częste parcie na mocz, ale oddawanie małych ilości z towarzyszącym piekącym bólem; mocz może pachnieć nieprzyjemnie i być podbarwiony krwią
- przewlekłe utrudnienie odpływu moczu, czyli np. kamienie lub guz pęcherza oraz prostata (ucisk na pęcherz, zwężenie cewki moczowej lub szyi pęcherza); coraz wolniejszy przepływ moczu, trudności z rozpoczęciem sikania i krople pod koniec
- usunięcie prostaty, czyli prostatektomia (w tym przypadku nietrzymanie moczu jest zwykle dolegliwością tymczasową)
- nadmierna ilość moczu (poliuria)
- operacja w obrębie jamy brzusznej lub miednicy
- wrodzone nieprawidłowości anatomiczne
- uszkodzenia nerwów przez cukrzycę, kiłę lub stwardnienie rozsiane
-
Pęcherz neurogenny często zaburza sen, a parcie na mocz bywa tak silne, że chory nie zdąża do ubikacji:
- uszkodzenia rdzenia kręgowego lub jego wada wrodzona towarzysząca np. rozszczepowi kręgosłupa
- udar mózgu zaburza funkcje układu nerwowego, co skutkuje utartą kontroli nad pęcherzem
- demencja (otępienie) lub choroba Parkinsona
Sposoby na nietrzymanie moczu. Leczenie i zapobieganie
Dzienniczek oddawania moczu. Każdego dnia przez 7 dni należy notować:
- zjedzone posiłki
- wypite płyny
- czas oddania moczu
- częstotliwość zaburzeń
Taki zapis jest pomocny dla pacjenta, ale także lekarzowi ułatwia postawienie celnej diagnozy.
Wzmacniające ćwiczenia Kegla (Kegela). Arnold Kegel pod koniec lat 40-tych opisał sposób leczenia kobiet z wysiłkowym nietrzymaniem moczu, który występuje w czasie ciąży i po porodzie. Jest on najskuteczniejszy przy łagodnym nietrzymaniu moczu, ale bywa pomocny także w innych przypadkach.
Ćwiczenia Kegla polegają na wzmocnieniu mięśni dna miednicy, szczególnie mięśnia łonowo-guzicznego (łac. musculus pubococcygeus), poprzez napinanie tych mięśni i utrzymywanie napięcia (skurczu) przez 4 sekundy – tak jak przy zatrzymywaniu strumienia moczu.
- Wyobraź sobie powstrzymywanie stolca, kiedy zaciskasz tylko zwieracze odbytu – nie napinaj mięśni kończyn, pośladków czy brzucha. Ćwiczenie to pomaga wyczuć mięśnie zlokalizowane w tyle miednicy.
- Podczas oddawania moczu spróbuj na chwilę przerwać strumień. Ten sposób pozwala wyczuć mięśnie przedniej części miednicy – kobiety mogą sobie wyobrazić powstrzymywanie wysuwającego się tamponu.
- Teraz czas na pełne ćwiczenie: napnij tylną grupę mięśni, policz powoli do 4 i rozluźnij, powtórz to z przednią grupą mięśni.
Ćwiczenie kontynuuje się przez 2 minuty i powtarza minimum 2 razy dziennie, czyli min 100 powtórzeń na dobę. Inna zalecana częstotliwość to powtarzanie ćwiczenia 5 razy co godzinę. Także podczas kaszlu, kichania czy podnoszenia ciężkich przedmiotów trzeba napinać ćwiczone mięśnie.
Elektrostymulator mięśni Kegla to urządzenie do użytku domowego, które ułatwia trening i umożliwia terapeutyczną stymulację tkanki mięśniowej.
Mniejsza ilość płynów. Dzienniczek oddawania moczu może pokazać, że pacjent dziennie wypija wiele litrów wody. Jeśli po minimalnym zmniejszeniu ilości przyjmowanych płynów, zaburzenie słabnie lub ustępuje wówczas najlepszą porą na takie ograniczenie jest późny wieczór.
Należy pamiętać, że zbyt drastyczne zredukowanie ilości przyjmowanych płynów grozi odwodnieniem co nasila problemy nerkowe oraz zagęszcza krew utrudniając pracę sercu – lekarze zalecają 2 litry wody mineralnej dziennie.
Sok z żurawin jest zalecany, gdyż ma kwaśny odczyn i zawiera mało substancji nieorganicznych, co dobrze wpływa na stan błony dróg moczowych, przeciwdziałając stanom zapalnym i wytrącaniu się kryształów soli mineralnych w pewnych typach kamicy.
- Sok żurawinowy
- Urinal – wyciąg z żurawiny błotnej lub wieloowocowej
Cystone to kompozycja ziołowa wykorzystywana w kompleksowym leczeniu schorzeń dróg moczowych. Dzięki jej naturalnemu pochodzeniu może być stosowana przez kobiety w ciąży. Wykazuje ona działanie przeciwbólowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, osłania przewód moczowy.
Suplementacja pomocnicza. Leki naturalne i zioła na nietrzymanie moczu…
- Colostrum – bioaktywny suplement immunologiczny o szerokim spektrum terapeutycznym
- Punarnava – ziele normalizujące pracę nerek i układu moczowego
Zaparcia mogą być przyczyną nietrzymania moczu. Należy więc spożywać potrawy z wysoką zawartością błonnika i pić dużo płynów, czyli dieta obfitująca w owoce, warzywa i produkty z pełnoziarnistych zbóż. Zaleca się aby codziennie zjadać porcję prażonej kukurydzy lub nasion babki płesznik i jajowatej (błonnik witalny) jako alternatywę dla “niesmacznych” wyrobów pełnoziarnistych.
Odchudzanie. Zrzucenie kilku zbędnych kilogramów zmniejsza nacisk na pęcherz moczowy. Jeśli samoedukacja żywieniowa jest niemożliwa do przeprowadzenia warto skorzystać z gotowych diet. Porównanie największych polskich serwisów dietetycznych »
Przewidywanie kaszlu, kichnięcia lub gwałtownego ruchu pomaga utrzymać mocz w ryzach 🙂 Po prostu zawczasu należy zacisnąć zwieracze.
Bez paniki podczas parcia na pęcherz. Trzeba pamiętać o relaksie, napiąć zwieracz, uwolnić mięśnie brzucha i gdy uczucie parcia mija powoli udać się do toalety.
Czego nie wolno?
Alkohol i kofeina STOP, gdyż mają silne działanie moczopędne. Warto pamiętać, że alkohol i kofeina występują w niektórych lekach, a kofeina także w herbacie.
Sok grejpfrutowy STOP. Znany diuretyk, włączany do diet leczniczych i odchudzających, odradzany podczas nietrzymania moczu.
Palenie STOP. Nikotyna drażni błonę śluzową pęcherza a kaszel, typowa dolegliwość palaczy, nasila tzw. wysiłkowe nietrzymanie moczu.
Zasady prawidłowego oddawania moczu
Podwójne oddawanie moczu. Podczas oddawania moczu należy czekać do całkowitego opróżnienia pęcherza, następnie wstać i usiąść ponownie, lekko pochylić się w przód i spróbować jeszcze raz.
Nie przytrzymuj! Trzeba zadbać o regularne oddawanie moczu, zbyt długie powstrzymywanie się bywa przyczyną zakażeń i nadmiernego rozciągnięcia się pęcherza. W przypadku przepełnienia pęcherza i przy słabych zwieraczach, nawet niewielki kaszel, kichnięcie lub śmiech mogą doprowadzić do wycieku moczu. Najlepiej siusiać przed posiłkiem i po nim oraz przed pójściem spać.
Zaplanowanie i przestrzeganie regularnego korzystania z toalety, czyli wyrobienie nawyku oddawania moczu w regularnych odstępach czasu. Należy zacząć od godzinnego odstępu, a następnie stopniowo wydłużać przerwy. 3-6 godzin to przeciętny czas między kolejnym oddawaniem moczu.
Pomocne udogodnienia
Sypialnia przy ubikacji może okazać się dobrym rozwiązaniem dla wielu osób 🙂
Gotowość na nagłe wypadki. Basen lub sedes pokojowy należy trzymać w pobliżu łóżka.
Jeśli unormowanie pracy pęcherza jest niemożliwe bez względu na przyczynę…
Podkłady, wkładki urologiczne i pieluchomajtki to dobre rozwiązanie jednak dobranie właściwego produktu wymaga indywidualnego określenia cech anatomicznych oraz nasilenia dolegliwości:
- pieluchomajtki o różnym stopniu chłonności na każdą intensywność problemu
- pieluchy, wkładki i podkładki urologiczne na mniejszą intensywność schorzenia
Nauka samodzielnego cewkowania. Polega to na wprowadzeniu do pęcherza przez cewkę moczową sterylnej rurki i opróżnianiu pęcherza 4-5 razy dziennie.
Osłonki dla mężczyzn. Osłonki na prącie połączone rurką z woreczkiem, w którym zbiera się mocz.
Tematy pokrewne Biegunka » Endometrioza » Miesiączka » Moczenie nocne » Opryszczka narządów płciowych » Szczelina odbytu » Uchyłkowatość jelita grubego » Zespół jelita drażliwego »
Niestety dotyka to też coraz częściej młodych kobiet po porodzie ja jestem tego przykładem czasem szczególnie przy jakimś wysiłku ale nawet podczas śmiechu, mocnego kaszlnięcia zdarza mi się popuścić jest to bardzo krępujące. Najgorzej, że ćwiczenia mięśni kegla wcale nie są takie proste tzn są proste ale trzeba się tego nauczyć i odpowiednio je wykonywać. Mi lekarz polecił jako metodę leczenia elektrostymulację.Miesiąc temu kupiłam sobie urządzenie abym mogła ją robić sama u siebie w domu. I po 4 tygodniach mogę stwierdzić że dość znacznie ograniczyły się moje objawy ale jeszcze nadal przy silnym wysiłku zdarzają się przykre incydenty. Lekarz powiedział, że za miesiąc powinno już być dobrze.
Witam ja również mam problem z nietrzymaniem moczu i zaciekawił mnie ten elektrotymulator czy teraz już Pani wyleczyła tą dolegliwość dzieki niemu ??
Ja zawsze byłam mega zdrowa i nie miewałam problemów ale niestety po urodzeniu drugiego dziecka coś naprzestawiało u mnie. Jak zaczęłam ćwiczyć żeby wrócić do formy to zauważyłam, że popuszczam… A że jestem młodą kobietą było to dla mnie bardzo dziwne a przede wszystkim niekomfortowe. Dlatego zaczęłam szukać pomocy żeby coś z tym zrobić i znalazłam… laser. Po zabiegu laserem przestałam obawiać się, że coś pocieknie w trakcie ćwiczeń i uwolniłam się od problemu.