Odmrożenia najczęściej dotyczą stóp i dłoni, ale także policzków, nosa, uszy, a nawet błony śluzowej dróg oddechowych lub spojówki. Są spowodowane zamarznięciem tkanki z powodu silnego ochłodzenia skóry, w temperaturze poniżej 0°C.
Bezpośrednią przyczyną odmrożenia jest obrona organizmu przed utratą ciepła, która polega na odcięciu dopływu krwi do ochłodzonego miejsca. Krew jest przemieszczana w głąb ciała, by utrzymać temperaturę narządów wewnętrznych na poziomie 37°C.
Pierwsze objawy odmrożenia to…
…uczucie kujących szpilek lub silny ból, później dochodzi do zaniku czucia w wyziębionej okolicy ciała – zimno przerywa działanie nerwów czuciowych.
Ogrzanie wywołuje swędzenie oraz przekrwienie tkanki skórnej i pęcherze, a później łuszczenie się skóry. Miękkie, woskowe lub czarne plamki to ogniska martwicy skóry.
Łagodniejszą postacią odmrożenia jest odmrozina. Jej typowe objawy to znieczulenie i zbielenie skóry. Odmrozinie najczęściej ulegają policzki, nos i uszy. Po ogrzaniu, podobnie jak w odmrożeniach, dochodzi do przekrwienia i złuszczenia skóry oraz wystąpienia pęcherzy.
Odmrożenia. Domowe sposoby leczenia i zapobiegania
Stałe poruszanie palcami u rąk i nóg przebywając na silnym mrozie.
Ochrona przed zimnym wiatrem to podstawa, jeśli okoliczności nie pozwalają na całkowite ukrycie się przed chłodem w ciepłym miejscu. Zimny wiatr często bywa przyczyną odmrożeń, dlatego należy się przed nim osłonić w miejscu przynajmniej bezwietrznym.
Właściwe ogrzanie odmrożonej skóry nie polega na zastosowaniu źródeł suchego gorąca tj. lampy rozgrzewające czy ognisko – oziębiona skóra może łatwo ulec poparzeniu. Najlepiej wykorzystać własne ciepło, jeśli brakuje ciepłego pomieszczenia: palce i dłonie chowa się pod pachy lub w pachwiny, zwija się ciało w kłębek, co pozwala zachować naturalne ciepło.
Nie wolno nacierać odmrożeń śniegiem, gdyż skutkiem tego jest tylko otarta skóra.
Należy unikać kontaktu z wodą i wilgocią. Nawilżanie skóry przyspiesza oddawanie ciepła.
Rękawiczki najlepsze z jednym palcem, czapka zakrywająca uszy, szalik na usta i nos, grube i nieuciskające skarpety.
Nie wolno pić alkoholu, który powoduje wzmożone oddawanie ciepła.
Nie wolno palić. Nikotyna zwęża naczynia krwionośne, co zwiększa zagrożenie niedokrwieniem kończyn.
Luźne ubranie i zdjęcie pierścionków z palców ułatwi swobodny przepływ krwi.
Szybka pomoc w przypadku wrażenia stale ciepłych kończyn, które w rzeczywistości są wychłodzone.
Wzajemne obserwacje w przypadku zabłądzenia. Należy obserwować uszy, nos i policzki czy nie zmieniły koloru.
Należy unikać kontaktu z metalem w bardzo zimnym klimacie. Zaledwie krótkie dotknięcie obnażoną dłonią metalu może odmrozić rękę.
Nie wolno opuszczać samochodu w przypadku awarii auta na drodze w mroźną noc. Trzeba czekać w środku na pomoc i nie wysiadać, by nie dopuścić do hipotermii, czyli spadku temperatury ciała.
Ciężkie odmrożenia zawsze wymagają pomocy chirurga!
Dochodzi do martwicy tkanek, co może prowadzić do zakażenia, amputacji palców i kończyn. Poważne odmrożenie to skóra zimna, twarda, biała i bez czucia, po ogrzaniu nabierająca koloru niebieskiego lub purpurowego. Występuje także obrzęk i pęcherze.
Aby nie dopuścić do dramatycznych powikłań należy szybko podjąć właściwe działania…
Ogrzanie odmrożonej części ciała przed dotarciem do lekarza, mimo wywołania silnego bólu. Najlepiej wodą do 40°C, gdyż lepiej przewodzi ciepło niż powietrze. Jeśli pozostaje tylko powietrze musi mieć ono temperaturę około 60°C.
Owinięcie odmrożonego miejsca jałowym opatrunkiem.
Kontrola ogrzanego miejsca. Nie wolno dopuścić do ponownego zamarznięcia ogrzanej okolicy, gdyż powoduje to powstanie kryształów lodu o objętości większej niż tkanki, co wywołuje jeszcze poważniejsze uszkodzenia.
Kontynuacja marszu po pomoc bez zdejmowania butów w przypadku odmrożenia stóp. Zdjęcie butów może spowodować pęcherze i obrzęk, co uniemożliwi ponowne ich założenie.
Natomiast czekając na pomoc, nie zaleca się chodzenia w przypadku odmrożenia stóp.
Odmrożenia. Porada lekarska
Hipotermia, czyli obniżenie temperatury ciała, zaczyna się od 35,5°C. Serce zwalnia, pojawiają się dreszcze, senność i ogólne obniżenie funkcji życiowych. Postępujący spadek ciepłoty organizmu wywołuje dalej zesztywnienie mięśni, utratę przytomności, a nawet śmierć wywołaną zatrzymaniem czynności serca (poniżej 33,5°C). Hipotermią są szczególnie zagrożeni ludzie starsi, gdyż z wiekiem słabnie regulacja ciepłoty ciała.
Pierwsza pomoc w przypadku hipotermii
- szybkie wezwanie pomocy lekarskiej
- przeniesienie chorego w ciepłe miejsce
- okrycie pacjenta kocami
- doustne podanie ciepłych płynów: osoba musi być przytomna i nie wolno podawać alkoholu!
Tematy pokrewne Sucha skóra » Oparzenia » Podrażnienia » Rany » Popękane usta » Pękające dłonie »
Sprawdź proponowane artykuły