Ból gardła jest najczęściej pierwszym objawem grypy lub przeziębienia, jednak bywa również samodzielnym schorzeniem wywołanym wirusem lub bakterią. Czasem to tylko podrażnienie spowodowane suchym powietrzem w pomieszczeniu lub nadwyrężenie aparatu mowy np. poprzez zbyt energiczny doping ulubionej drużyny. Bez względu na przyczynę, drapanie w gardle i suchy, niewykrztuśny kaszel to prawdziwe tortury.

Chorobowe przyczyny bólu gardła

• Wirusowe zapalenie gardła. Często w przebiegu przeziębienia lub grypy. Powiększone węzły chłonne szyi, umiarkowana gorączka, bóle mięśni i stawów, gardło jednolicie zaczerwienione bez obrzęku.
• Angina, zapalenie migdałków (bakterie paciorkowce). Powiększone i bolesne węzły chłonne szyi, wysoka gorączka, czasami czerwona wysypka na ciele, ropa widoczna na obrzękniętej i zaczerwienionej ścianie gardła, ból stawów.
• Refluks żołądkowo-przełykowy (przewlekła zgaga) i zapalenie przełyku. Cofanie drażniących soków żołądkowych do gardła wywołuje ból nasilający się nocą i o poranku, w towarzystwie nieprzyjemnego smaku w ustach. Przy pochylaniu się do przodu, ból w mostku i kwaśny smak w ustach.
• Zapalenie krtani wynikające z infekcji wirusowej lub alergii.
• Zapalenie oskrzeli

Domowe sposoby na ból i zapalenie gardła gardła. Leczenie miejscowe i dieta

Leczenie miejscowe. Płukanki i inhalacje na gardło

Płukanki na gardło pomagają złagodzić ból podczas przełykania. Jednak jeśli towarzyszy temu chrypka lub kaszel to znak, że infekcja zaatakowała krtań i struny głosowe. Wówczas należy zastosować inhalację, która działa na cały układ oddechowy.

Roztwory do płukania gardła

• Ciepła woda z solą. 1 łyżeczka soli kuchennej (lub sody oczyszczonej) na szklankę ciepłej wody. Taki roztwór naśladuje naturalne płyny ustrojowe – 0,9% roztwór chlorku sodu nazywany jest roztworem fizjologicznym. Woda z solą przynosi efekt łagodzący ból gardła. Po wypłukaniu gardła wypluć, nie połykać. Stosować według potrzeb. Do roztworu można dodać łyżkę octu jabłkowego.
• Woda z octem jabłkowym i miodem. 1 miarka octu i 1 miodu na 3 miarki wody. Płukać gardło do 4x dziennie, a w przypadku zapalenia migdałków, co godzinę. Przepis na najlepszy ocet jabłkowy niżej ↓
• Alkohol. 1 łyżka np. whisky na szklankę ciepłej wody.
• Napar z rumianku i/lub tymianku i/lub szałwii lekarskiej. 1 czubata łyżeczka wybranego suszu na szklankę wrzątku. Po ostygnięciu naparu wypłukać nim gardło.
• Sok cytrynowy rozcieńczony letnią wodą również przynosi ulgę.
• Roztwór propolisu
• Gotowe płyny do płukania jamy ustnej

Okład na gardło z ciepłego rumianku. 1 łyżka stołowa suszonego kwiatu rumianku na 1-2 szklanki wrzątku.

Inhalacja parowa jest skuteczna szczególnie w przypadku bólu gardła spowodowanego suchym powietrzem. Należy wlać wrzątek do umywalki i nachylić głowę przykrytą ręcznikiem nad parującą wodę, następnie przez 5-10 minut trzeba głęboko oddychać przez usta i nos. Do wrzątku można dodać roztwory do płukania gardła lub odpowiedni olejek eteryczny ↓ Użycie inhalatora jest wygodniejsze. Zabieg można powtarzać kilka razy w ciągu dnia.

• Olejek Lawendowy
• Olejek Cynamonowy
• Olejek Bergamotowy
• Olejek Sandałowy
• Olejek Limetkowy

Morskie powietrze pomaga, gdyż zawiera jod. Jednak brak możliwości skorzystania z kuracji klimatycznej można zastąpić systematyczną inhalacją nosa i gardła wodą z solą.

Nawilżacz pokojowy pomoże przy śnie z otwartymi ustami, który wywołuje wysychanie błon śluzowych i w konsekwencji ból. Dzieje się tak, ponieważ powietrze omija filtr nosa, który ogrzewa i nawilża powietrze wpadające do gardła i płuc. Domowe układy nawilżające wchodzące w skład systemu grzewczego najczęściej są nie wystarczające, dlatego solucją jest dodatkowy, przyłóżkowy nawilżacz pokojowy.

Spray, aerozol lub atomizer. Ta forma leku to alternatywa np. dla dzieci, które nie przepadają za lekami do ssania. Przykład » atomizer HascoSept.

Dieta na ból gardła. Co jeść i pić, a czego nie?

Nawodnienie organizmu. Mineralna woda niegazowana może okazać się najlepszym wyborem. Szklankę wody należy wypijać kilka razy dziennie. W chorobach dróg oddechowych trzeba utrzymywać organizm w stanie dobrego nawodnienia a wiele popularnych płynów w czasie dolegliwości jest odradzanych:

• Gęste mleczne napoje pokrywając śluzówkę powodują zwiększone wydzielanie śluzu, co z kolei prowokuje kaszel drażniący gardło.
• Sok pomarańczowy nasila stan zapalny
• Napoje kofeinowe są moczopędne i tym samym sprzyjają odwodnieniu

Dieta na ból gardła powinna być bogata m.in. w silne antyoksydanty (przeciwutleniacze), które działając przeciwzapalnie, antybiotycznie i antyseptycznie regulują zaburzoną równowagę oksydacyjną i wspierają odporność organizmu »

Napary ziołowe łagodzące ból i zapalenie gardła powinny zawierać m.in. kwiat lipy, szałwie lekarską, goździki i wiąz czerwony. Napary warto wzbogacać sokiem lub syropem malinowym.

Sok cytrynowy z miodem (najlepiej nowozelandzkim Manuka) dodany do ostudzonej herbatki ziołowej lub wody najlepiej popijać małymi łyczkami przez cały dzień. 1 łyżka miodu na sok z połówki cytryny.

Lukrecja to kolejne zioło wspomagające leczenie stanów zapalnych jamy ustnej i przełyku od wieków.

• Napój » 1 łyżka pokruszonego korzenia lukrecji do szklanki gorącej wody. Przykryć i moczyć przez 5 minut. Odcedzić i dodać 1 łyżeczkę soku z cytryny. Pić 1x dziennie lub… 1/2 łyżki sproszkowanej lukrecji i miodu w szklance letniej wody. Przeciwwskazania to cukrzyca, nadciśnienie, choroby nadnerczy, zaburzona praca wątroby lub nerek.

Czosnek to jeden z najlepszych naturalnych antybiotyków i antyseptyków. Zaleca się przyjmowanie suplementu w kapsułkach i/lub zwiększoną podaż świeżego czosnku w spożywanych daniach. Odważni mogą ssać przekrojony na pół ząbek czosnku jak pastylkę, a później go pogryźć i połknąć. Inne, mniej hardcorowe przepisy:

• Płukanka » kilka kropli olejku czosnkowego dodać do 1/4 szklanki gorącej wody. Płukać gardło 1-2x dziennie przez 2-3 dni.
• Napój » 1 łyżeczka tartego czosnku, 1/4 łyżeczki cynamonu i odrobina pieprzu cayenne do szklanki wrzątku. Gotować przez 2 minuty i odcedzić. Pić 2x dziennie.

Imbir. Żucie małego świeżego kawałka imbiru kilka razy dziennie skutecznie łagodzi zapalenie gardła. Właściwości imbiru, zastosowanie, skład i wskazówki konsumenckie »

• Napój » 1 łyżeczkę pokruszonego imbiru dodać do szklanki wody. Gotować przez 5 minut. Odcedzić, dodać 1 łyżkę miodu i 1 łyżeczkę soku z cytryny. Pić 2-3x dziennie.

Ocet jabłkowy. Najlepiej zrobić samodzielnie z niepryskanych jabłek! Regulator gospodarki kwasowo-zasadowej o działaniu przeciwdrobnoustrojowym i proodpornościowym. Przepis na ocet jabłkowy, właściwości i zagrożenia »

• Napój » 1-2 łyżki octu i odrobina miodu w szklance ciepłej wody. Pić powoli 1-2x dziennie.
• Do ssania » Wymieszać równe ilości miodu i octu jabłkowego. 1 łyżkę mieszanki ssać, gdy boli gardło.

Rosyjska метод. 1 łyżeczka czystego chrzanu, łyżeczka miodu i łyżeczka goździków na szklankę wrzątku. Otrzymany płyn można pić małymi łyczkami, stale mieszając lub płukać nim gardło.

Rosół jako ciepła i wyjątkowo odżywcza zupa działa łagodząco na ból gardła.

Przeciwzapalne zdrowe tłuszcze. Olej kokosowy to 50%-owe źródło silnie antybakteryjnego kwasu laurynowego, dzięki czemu może skutecznie wspomóc leczenie zapalenia gardła. Wystarczy np. masło i olej do smażenia zamienić na olej kokosowy, przynajmniej na czas infekcji. Drugim tłuszczem wartym włączenia do diety na gardło jest olej lniany stanowiący bogate źródło przeciwzapalnej i niezbędnej w zdrowym jadłospisie omega-3.

Witamina C zwiększa zdolność tkanek do zwalczania bakterii. Jako znany przeciwutleniacz jest pogromcą wolnych rodników, które produkowane są w zmienionej zapalnie tkance. Zaleca się podwojenie dziennej dawki witaminy C – zwykle to 60mg, czyli w czasie trwania choroby 120mg. Choć zwolennicy medycyny naturalnej i ortomolekularnej wskazują na dawki liczone nawet w gramach.

Oczywiście źródła pokarmowe są najkorzystniejsze, te najbogatsze to śliwki kakadu, jagody camu camu, wiśnie acerola, owoce dzikiej róży, rokitnik, zielona papryczka chili, nać pietruszki, czarna porzeczka i czerwona papryka.

Sprawdź recenzję z analizą składu suplementów diety typu PREMIUM: Witamina C – 3 źródła naturalne! • Omega 3 EPA + DHA »

Taksyfolina (dihydrokwercetyna, DHQ) to flawonoid, przeciwutleniacz i silny synergetyk dla witaminy C. Wzmacnia i przedłuża jej aktywność biologiczną, co umożliwia przy mniejszych dawkach uzyskać lepszy efekt terapeutyczny. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i antybiotycznym wspiera leczenie każdego zapalenia o podłożu bakteryjnym, wirusowym czy grzybiczym.

Według anonimowych opinii o taksyfolinie można ją stosować nawet miejscowo w przypadku anginy. Proszek dihydrokwercetyny położony bezpośrednio na migdałki. 10 minut bez jedzenia i picia. Angina znika po 1 godzinie – podobno, nie sprawdzałem pod tym kątem! » Test i recenzja najmocniejszego ekstraktu DHQ i porównanie z innymi suplementami taksyfoliny »

Suplementy i zioła proodpornościowe uzupełniające leczenie…

• Colostrum. Bioaktywny suplement immunologiczny usprawniający leczenie infekcji dróg oddechowych.
• Immunofort. Płynna mieszanka ziołowa stymulująca układ odpornościowy.
• Korzeń prawoślazu. 1 łyżka suszonego korzenia do szklanki wrzątku. Przykryć i moczyć przez 15-20 minut. Odcedzić i dodać odrobinę miodu. Pić 2-3x dziennie. Przeciwwskazania: ciąża, karmienie piersią, cukrzyca.

…w tym o dwojakim zastosowaniu:

• Olej rokitnikowy z owoców rokitnika syberyjskiego. Leczenie wewnętrzne – przyjmowanie doustne – i zewnętrzne – smarowanie gardła nasączonym wacikiem.
• Pieprz Cayenne. Płukanka » 1/2 łyżeczki dodać do szklanki ciepłej wody. Płukać gardło kilka razy dziennie. Można dodać 1 łyżkę soku z cytryny. Napój » 1/4 łyżeczki, odrobina miodu i sok z cytryny w szklance ciepłej wody. Pić małymi łyczkami kilka razy dziennie.
• Kurkuma. Płukanka » 1/2 łyżeczki kurkumy i soli dodać do szklanki ciepłej wody. Płukać gardło 2x dziennie. Napój » 1/2 łyżeczki kurkumy, szczypta czarnego pieprzu do szklanki ciepłego mleka. Pić powoli 1-2x dziennie.

Jedzenie lodów i picie chłodnych napojów także pomaga złagodzić ból gardła.

Pastylki z zawartością cynku pomagają w typowych objawach przeziębienia i łagodzą ból gardła. Można przyjmować tabletkę glukonianu cynku co 2 godziny, nie połykać lecz powoli ssać. Nie wolno stosować owej kuracji dłużej niż 7 dni. Cynk łączy się z innymi minerałami w organizmie i może spowodować niedobór miedzi lub niedokrwistość.

Pastylki do ssania skutkują przy zakażeniu wirusowym, gdyż mają działanie miejscowo odkażające i lekkie działanie znieczulające. Likwidują większość bakterii chorobotwórczych na powierzchni błony śluzowej. Wybór pastylek do ssania jest bardzo bogaty. Zawsze należy zapoznać się z ulotką. Przykłady » Septolete, Strepsils Miód+Cytryna, Tantum Verde, Cukierki szałwiowe z miodem Reutter.

Leki przeciwbólowe jak aspiryna, paracetamol czy ibuprofen pomogą szybko złagodzić ból.

Uwaga! Aspiryny nie wolno podawać dzieciom do 12 roku życia, gdyż powstaje ryzyko wystąpienia zespołu Reya – groźnej choroby neurologicznej!

Pozostałe zalecenia na ból gardła

Dym tytoniowy STOP. Palacze powinni ograniczyć lub zupełnie zrezygnować z palenia papierosów, przynajmniej na czas trwania infekcji. To samo dotyczy biernych palaczy.

Udrożnienie nosa jest potrzebne, gdy powoduje oddychanie przez usta. Zalecane są leki obkurczające błony śluzowe w postaci aerozolu lub kropli do nosa. Są one zupełnie bezpieczne stosowane zgodnie ze wskazówkami. Problem ich nadużywania dotyczy osób z sezonowym niedożytem nosa zwykle o podłożu alergicznym, co prowadzi do wysuszania i zanikania śluzówki nosa. W udrażnianiu nosa pomocne są sposoby leczenia zatok »

Nowa szczoteczka do zębów jest potrzebna na początku choroby i gdy już ustąpi. Na szczoteczce gromadzą się bakterie, które przy drobnym uszkodzeniu dziąsła mogą przenikać do krwi i wywoływać zapalenie. Natomiast, gdy choroba ustąpi nowa szczoteczka pomoże zapobiec samozarażeniu. Zaleca się wymianę szczoteczki co 3 miesiące i trzymanie poza wilgotną łazienką, która sprzyja rozwojowi bakterii.

Ból i zapalenie gardła. Porada lekarska

Nie leczone bakteryjne czy wirusowe zapalenie gardła może prowadzić do poważnych powikłań takich jak zapalenie mięśnia sercowego, gościec stawowy (reumatoidalne zapalenie stawów), gorączka reumatyczna, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok i zapalenie kłębuszkowe nerek.

Objawy nakazujące wizytę u lekarza to…

• zapalenie gardła trwające ponad 1 tydzień
• obecność krwi w ślinie
• wysypka
• gorączka powyżej 38°C
• silny, długotrwały i nawracający ból gardła
• bóle stawów, ból ucha, powiększone węzły chłonne
• trudności w oddychaniu i otwieraniu ust

Ból gardła może być objawem następujących chorób, które wymagają interwencji lekarskiej…

• Mononukleoza zakaźna (zakażenie wirusem Epsteina-Barr). Powiększone węzły chłonne na szyi, w pachwinach i pod pachami. Białe plamki na migdałkach. Możliwa wysypka. Uczucie zmęczenia trwające tygodniami po wyleczeniu gardła.
• Ropień okołomigdałkowy. Silny ból i obrzmienie po jednej stronie gardła. Języczek przepchnięty jest w przeciwną stronę.
• Rak nosogardzieli. Nowotwór gardła na poziomie jamy ustnej.

Źródła
- http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/pharyngitis
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18056558
- http://www.anesthesia-analgesia.org/content/109/1/77.full.pdf
- własne

Tematy pokrewne
Afty »
Ból szczęki »
Katar »
Zapalenie dziąseł »